Баланы йокыдан уяту

(Халык авыз иҗаты)
Таң, таң ата, таң ата,
Сагышлы ай да бата.
Кояш нурына күмелеп,
Бәбкәем йоклап ята.
 
Уян, балам, тиз уян,
Качып китте төн-куян.
Йомшак кына чәчләреңнән
Сөеп, иркәләп куям.
 
Алтын, алтын, алтыным,
Минем йөрәк ялкыным.
Уян, бәбкәм, күз нурым,
Кояш булып балкырмын.
 
Төн пәрдәсе ачылды,
Якты нурлар чәчелде.
Тор, балакай, битең ю,
Тарап алчы чәчеңне.
 
Үтеп китте кара төн,
Алда — якты, матур көн.
Бәхетле булсын таңың,
Әйдә, балам, уйнап-көл!
 
Чәчләрең камыш булсын,
Гәүдәләрең — зифа тал.
Кояш белән бәхет килә,
Таң нурларын күреп кал.
 
Тор, тор, тургай,
Таң, таң ата бугай.
Тургай, кил, чыпчык, чык,
Чырык, чырык, чырык!
 
Тор, тор, кызым, тор инде,
Йокың туйгандыр инде.
Син яраткан курчакларың
Күптән торганнар инде.
 
Йә, сандугач, күзең ач,
Тәрәзәдән, тургай, кач!

---

«Үс-үс» иттерү

(Халык авыз иҗаты)
Үс-үс, үс-үс итә,
Балам үсеп тә җитә.
Казлар канат бирсен,
Торналар аяк бирсен.
Бүдәнәләр май бирсен,
Ябалаклар йон бирсен.
Балам зур үссен,
Үс-үс-үс-с-с!
 
Сузылсын, су буе булсын,
Киерелсен, киртә буе булсын.
Бәхетле, тәүфыйклы булсын,
Ата-анасына шәфкатьле булсын.
Үс-үс-үс-с-с!
 
Әбисенә, бабасына,
Атасына, анасына
Шәфкатьле бала булсын,
Сүзе үтемле булсын,
Үзе сөйкемле булсын.
Зу-у-ур үсс!
 
Үс, үс, улым, үс әйдә,
Дөнья бик киң, сыярсың,
Аягың җиргә терәрсең,
Башың күккә сузарсың.
Бу җирләргә сыймасаң,
Галәмнәргә чыгарсың.
Күчтәнәчләр апкайтып,
Әнкәеңне сыйларсың.
 
Әйт иткән, тәйт иткән —
Кәҗәгез кая киткән?
Кәҗәбез суга киткән,
Минем бәби зур үскән.
Үс, үс, үс!
 
Үсә-үсә бәбкәем,
Үсә-үсә зур була.
Кояш кебек сөйкемле,
Үзе сүзгә җор була.
 
Торыр җирең — бабаң җире,
Сайрар телең — анаң теле.
Карышма да тибешмә,
Яңа кердең инешкә,
Киерелгәндә — киртә буе,
Сузылганда — солы буе!
Үс-үс-үс!

---

Без чәбәкәй итәбез

Нурия Измайлова
Чәп-чәп, чәбәкәй,
Безнең Солтан бәләкәй.
Ул — акыллы, ул — тәтәй,
Килмә монда, кәҗәкәй!

---

Тел ачтырганда

(Халык авыз иҗаты)
Чәп-чәп ит, бала, чәп-чәп ит,
Чәп-чәп иткәч, үсеп кит,
Чәп-чәп ит тә йөреп кит,
Белгәнеңне сөйләп кит!
 
Әт-әттә дип әйт,
Әтәч койрыгы бирәм.
Ән-әннә дип әйт,
Әтәч кикриге бирәм.
 
Ап-аппа дип әйт,
Ал алма бирәм.
Әп-әбби дип әйт,
Телеңә йомшак булыр.

---

Чәбәкәй

Хәкимҗан Халиков
Минем сеңлем Тәнзилә,
Әлегә бик бәләкәй.
Ә шулай да инде ул
Итә белә чәбәкәй.
Менә шулай, менә шулай,
Итә белә чәбәкәй.
 
Әллә инде шуңарга
Сеңлем бигрәк сөйкемле.
Чәбәк-чәбәк иткәндә
Очып китәр шикелле.
Менә шулай, менә шулай
Очып китәр шикелле.
 
Көн дә көтәм мин аның
Тып-тып йөреп киткәнен.
Ул чәбәкәй иткәндә
Беркөн биеп киткәнмен.
Менә шулай, менә шулай
Үзем биеп киткәнмен.

---

Тәпи йөрергә өйрәткәндә

(Халык авыз иҗаты)
Әттә, әттә, әттәти,
Минем улым бик тәти.
Минем улым бик тәти дә,
Йөреп китәр ул тәпи.
 
Йәле, кил әле, кил әле,
Килә аласың микән?
Нәни аякларың белән
Баса аласың микән?
 
Минем кызым кечкенә,
Бик охшаган үземә.
Әкрен басып, вак-вак атлап,
Кил, күз нурым, теземә.
 
Тәпи-тәпи килә ул,
Минем янга җитә ул.
Тәпи йөреп, зур үскәч,
Мәктәпләргә китә ул.
 
Басар, басар, басар ул,
Тып-тып йөреп басар ул.
Биеп тора, ыргылып тора,
Булыр бигрәк батыр ул (малайларга).
Көлеп тора, биеп тора,
Булыр бигрәк матур ул (кызларга).

---

«Үчти-үчти» сикерткәндә

(Халык авыз иҗаты)
Үчтеки, үчтеки,
Үсмәгәнгә кечтеки.
Үсә-үсә зур булыр,
Бигрәк матур кыз булыр (кызларга).
Бик батыр егет булыр (малайларга).
 
Ноп-һоп, һоп-һоп,
Үс, бәбкәем, зур син.
Аякларың ныгысын,
Үс син, үс син, зур үс син!
 
Үсеп буйга җитәр бу,
Галим булып китәр бу.
Үзенең туган иленә
Тырышып хезмәт итәр бу.
Һоп, һоп, һоп!

---

Үчти-үчти

(Ренат Харис)
Үчти-үчти үчтеки,
үсте китте кечтеки.
Үсте, үсте — зур булды,
таза һәм матур булды,
акыллы, зирәк булды,
һәркемгә кирәк булды.

---

Баланы биеткәндә

(Халык авыз иҗаты)
Тыпыр-тыпыр биидер,
Аягы җиргә тимидер.
Очкан коштай талпынып,
Канатларын кагынып
Һәп, һәп, һәп!
 
Биече, кызым, биече,
Аягың җиргә тиерче.
Биюеңә сөенче,
Өстең башың киенче.
 
Әй чулпысы, чулпысы,
Бигрәк матур тәңкәсе.
Аккош микән, былбыл микән,
Моны тапкан әнкәсе.
 
Минем кызым бик иркә,
Башларында — кәсинкә,
Аягында — бәтинкә,
Алтын чәчле, зәңгәр күзле,
Коеп куйган кәртинкә.
 
Чәбәк-чәбәк әткәсе,
Биетеп тора әнкәсе,
Такмак әйтә апасы:
Әттә дидер, дүрттә-тә!
 
Әй биючем, биючем,
Биеп-чүгеп йөрүчем.
Шыгыр-шыгыр иттереп,
Читек-кәвеш киючем.
 
Эттә түдер түдәме,
Гармунчыгыз өйдәме?
Өйдә булса килсен әле,
Биетеп китсен әле.

---

***

Бас, кызым, Әпипә,
Син басмасаң, мин басам:
Синең баскан эзләреңә
Мин дә китереп басам.

---

***

Бас, бас, эзенә,
Күз тимәсен үзенә.
Яшел чирәм үсеп бара,
Аяк баскан эзенә.

---

Бии-бии үс әйдә

(Нәниләрне биетү такмагы)
Әминә Викчәнтәева
 
Ары да килеп биисең,
Бире дә килеп биисең, Я
ңа гына тәпи йөреп
Киткәнеңне белмисең.
 
Бигрәк матур биисең шул,
Кечкенә Гөлсинәбез,
Егылсаң да еламыйсың,
Сине шуңа сөябез.
 
Сиңа бер яшь тулганына
Өч ай гына бит әле,
Биеп кенә, җырлап кына
Тизрәк үсеп җит әле.

---

Юындырганда

(Халык авыз иҗаты)
Салкын су, чиста су,
Баламның битләрен ю,
Баламның күзләрен ю.
Битләре алсулансын,
Күзләре ялкынлансын,
Куллары таза булсын.

---

Коендырганда

(Халык авыз иҗаты)
Кәбестәгә су салдым,
Суы сарыксын,
Үзе калыксын,
Имәндәй таза булсын,
Үзәктәй озын булсын.
 
Ябалактан йон ал,
Бүдәнәдән — май,
Кәбестәдән — аклык,
Судан — пакьлек;
Баламнан килер
Дөньяга шатлык.
 
Суы сарыксын,
Үзе калыксын,
Таза, көр булсын,
Мал таба торган булсын.
 
Суы сарыксын,
Үзе калыксын,
Ятып йокласын,
Торып уйнасын,
Елап тормасын,
Елак булмасын.
 
Суы сарыксын,
Үзе калыксын,
Тигез канатлы булсын,
Озын гомерле булсын,
Игелекле, шәфкатьле булсын.
 
Суы сарыксын, үзе калыксын,
Бәхетле, тәүфыйклы булсын,
Ата-анасына шәфкатьле булсын,
Олыга-кечегә мәхәббәтле күренсен.

---

«Кәккүк, чыпчык» уены

(Халык авыз иҗаты)
Уен вакытында баланы аркага кочтырып, алга-артка селкенәләр.
Кәккүк, чыпчык,
Тәрәзәдән очып чык.
Наиләгә баллы калак кертеп чык,
Илдарга сөт куйган идем,
Ашамаса эчеп чык!
Илдусның башына бал сөртеп чык,
Галиянең башына май сөртеп чык!
Әлфиягә баллы калак,
Майлы ботка биреп чык!
 
Кәккүк, карга,
Калага барганың бармы?
Галине күргәнең бармы?
Күгәрчен, карга,
Чәүкә, чыпчык,
Тәрәзәдән очып чык.
 
Кәккүк, чыпчык,
Тәрәзәдән очып чык.
Галиянең өстенә
Матур күлмәк биреп чык.
 
Кәккүк, чыпчык,
Минем матур кызыма
Тәмле прәннек алып чык.
Карга, чыпчык,
Тәрәзәдән очып чык.
Кызымның башына
Бал сөртеп чык,
Май сөртеп чык,
Шикәр калдырып чык,
Прәннек калдырып чык.